wniosek o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego
Sąd postanawia wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu i utraty mocy nakazu zapłaty umorzyć postępowanie w całości; II. oddalić wniosek strony pozwanej o zasądzenie zwrotu kosztów procesu oraz wniosek strony pozwanej o przekazanie sprawy do sądu właściwości ogólnej. Uzasadnienie: Rozpoznając sprawę sąd zastosował przepisy z art
Postępowanie zabezpieczające, mimo że przez wielu uważane za samodzielne, niezaprzeczalnie jest jednak związane z nurtem postępowania rozpoznawczego. Wyraża się to w kwestii kosztów generowanych tym postępowaniem. W zależności od tego, czy postępowanie zabezpieczające prowadzone było przed, w toku czy po zakończeniu postępowania rozpoznawczego, inaczej przedstawia się sytuacja procesowa strony wnoszącej o ich zasądzenie. Jeśli postępowanie zabezpieczające było prowadzone równolegle do postępowania rozpoznawczego, rozstrzygnięcie o kosztach powstałych w związku z wykonaniem zabezpieczenia, jakkolwiek stanowiących odrębny składnik kosztów postępowania, winno być zawarte co do zasady w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (por. postanowienie SN z 13 października 2011 r., V CZ 77/11). Jego podstawą będzie art. 108 kodeksu postępowania cywilnego. Inaczej jest, gdy koszty postępowania zabezpieczającego powstaną później, po zakończeniu postępowania rozpoznawczego. Ma to miejsce po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, który stanowi tytuł zabezpieczenia(art. 492 § 1 W tym przypadku sąd rozstrzyga o kosztach postępowania zabezpieczającego jedynie na wniosek strony, po uprzednim ustaleniu przez komornika sądowego wymiaru kosztów wykonania zabezpieczenia (por. art. 745 § 1 i postanowienie SN z 15 kwietnia 2011 r., III CZP 13/11, postanowienie z 5 czerwca 2012 r., II PZ 16/12, wyrok z 26 stycznia 2001 r., II CKN 366/00). Wypełnianie luki W orzecznictwie utrwaliło się stanowisko Sądu Najwyższego, że w związku z brakiem szczegółowych regulacji co do kwestii zasądzenia kosztów postępowania zabezpieczającego po zakończeniu postępowania, w tym po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, należy w drodze analogii stosować art. 745 §2 (por. wyrok SN z 9 maja 2002 r., II CKN 639/00, postanowienie SN z 8 listopada 2006 r., III CZP 69/06, uchwała SN z 14 listopada 2012 r., III CZP 70/12). Dotyczy to w szczególności terminu do złożenia wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. Jest on dwutygodniowy, liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia komornika sądowego o ustaleniu wymiaru kosztów wykonania zabezpieczenia. Jego przekroczenie rodzi ten skutek, że roszczenie wygasa i nie może być przedmiotem pozwu o odszkodowanie (por. wyrok SN z 9 maja 2002 r., II CKN 639/00). Takie rozwiązanie jest słuszne z punktu widzenia ochrony interesów obowiązanego, albowiem stwarza sytuację pewności, że postępowanie zabezpieczające zostało zakończone, również w aspekcie powstałych w jego następstwie kosztów. Z drugiej zaś strony jest to czynnik mobilizujący uprawnionego. Podobnie jak roszczenie o zwrot kosztów procesu wygasa, jeżeli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia nie złoży wniosku o ich zasądzenie (art. 109 i w tym wypadku musi istnieć ograniczenie temporalne do złożenia takiego wniosku. Ta sama sprawa Złożenie wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego nie rodzi po stronie uprawnionego obowiązku uiszczenia opłaty sądowej. Skoro bowiem ustawa z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (DzU nr 167, poz. 1398 ze zm.) nie zawiera regulacji w tym przedmiocie, nie można domniemywać istnienia takiego obowiązku fiskalnego. Ten bowiem musi być wprost wyrażony w przepisach (art. 3 ustawy). Konsekwentnie wniosek dołączany jest do akt sprawy, w której wydano nakaz zapłaty, a zatem nie ma również obowiązku składania kolejnego odpisu pełnomocnictwa i uiszczania opłaty skarbowej z tego tytułu. Koszty celowe Na koszty postępowania zabezpieczającego składają się koszty sądowe, koszty związane z działaniem pełnomocnika i samej strony, a także ustalane przez komornika sądowego koszty wykonania zabezpieczenia, czyli opłata stosunkowa w wysokości 2 proc. wartości roszczenia, nie mniej jednak niż 3 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, i nie więcej niż pięciokrotność tego wynagrodzenia, oraz wydatki gotówkowe w zakresie określonym ustawą (por. art. 770 i art. 743 oraz art. 45 ust. 3 i art. 39 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji DzU z 2006 r., nr 167, poz. 1191 ze zm.). Na postanowienie komornika sądowego o ustaleniu wymiaru kosztów przysługuje skarga. Oznacza to, że istnieje konieczność badania prawomocności tego postanowienia przed rozpoznaniem wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. W newralgicznej kwestii ustalenia wysokości kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym wyrażono co najmniej trzy stanowiska. Pierwsze sprowadzało się do uznania, że wynagrodzenie takie w ogóle nie może być zasądzone z tego powodu, że brak ku temu podstaw prawnych w rozporządzeniach regulujących wymiar wynagrodzenia zawodowych pełnomocników (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 12 lutego 2013 r. w sprawie I ACz 231/13). Drugie odnosi się do formuły samodzielności postępowania zabezpieczającego. Wynagrodzenie pełnomocnika musi być zatem ustalone w takiej wysokości jak w postępowaniu rozpoznawczym. A może nawet wyższej, jeżeli suma zabezpieczenia, do której dolicza się odsetki i koszty procesu, będzie odpowiadała kwocie ujętej w wyższym progu, od którego uzależniony jest wymiar wynagrodzenia pełnomocnika. Trzecie rozwiązanie, za którym się opowiadam, stanowi kompromis między wyżej opisanymi. Zakłada, że wynagrodzenie pełnomocnika za zastępstwo prawne w postępowaniu zabezpieczającym jest kosztem celowym i nie zmienia tego brak wyraźnej podstawy do ustalenia jego wysokości w przepisach wykonawczych. Wysokość wynagrodzenia nie może jednak odpowiadać ich wymiarowi ustalonemu w postępowaniu rozpoznawczym. Nie byłoby to uzasadnione w świetle nakładu pracy pełnomocnika i stopnia skomplikowania sprawy. Dlatego przyjmuje się, że wynagrodzenie to powinno być ustalone w wysokości przyjętej w sprawach o najbardziej zbliżonym charakterze, czyli dla egzekucji z nieruchomości lub innego rodzaju niż egzekucja z nieruchomości, co daje odpowiednio 50 proc. i 25 proc. z podstawowej stawki (np. stanowisko ministra sprawiedliwości z 10 maja 2011 r., DL-P-V-071-9//11/5). Skoro koszty muszą mieć charakter celowych i niezbędnych (art. 98 to ocena, czy spełniają wskazane kryterium, sprowadza się do weryfikacji zasadności samego zainicjowania postępowania zabezpieczającego. Jest to pewien truizm. Wynika on z faktu, iż sąd nie ma wcześniejszej możliwości poczynienia ustaleń co do istnienia interesu prawnego strony w udzieleniu zabezpieczenia, jak ma to miejsce przy rozpoznawaniu wniosków o udzielenie zabezpieczenia złożonych przed czy w trakcie postępowania (art. 7301 § 1 i 2 Możliwości te są ograniczone, a ich zakres niejasny. Czy np. należy ustalać na tym etapie postępowania, że obowiązany wyzbywał się majątku, co mogłoby poddawać w wątpliwość skuteczność późniejszej egzekucji? I choć strona, mając tytuł zabezpieczenia, musi liczyć z tym, że koszty tego postępowania mogą nie zostać uznane za celowe, gdy wartość roszczenia podlegającego zabezpieczeniu będzie nieznaczna w porównaniu z powstałymi kosztami. W praktyce najczęstszą jest sytuacja, gdy działania uprawnionego dążącego do realnego uzyskania zasądzonej mu kwoty obciążają obowiązanego ponad miarę i potrzebę realizacji tego celu. Podobnie koszty postępowania zabezpieczającego nie będą celowe, jeżeli zainicjowanie tego postępowania nastąpi po tym, jak nakaz zapłaty się uprawomocni. A zatem, gdy uprawniony mógłby już otrzymać tytuł wykonawczy. Wyjątek dotyczy zabezpieczenia roszczenia o świadczenie, którego termin spełnienia jeszcze nie nastąpił (art. 730 § 2 zd. 2 . Co na to Sąd Najwyższy? W postanowieniu z 5 kwietnia 2013 r., III CZP 12/13 Sąd Najwyższy stwierdził, że komornik sądowy ustala jedynie wymiar kosztów wykonania zabezpieczenia (należnych organowi egzekucyjnemu), czyli opłatę stosunkową oraz wydatki. Czyni to w sposób wiążący dla sądu. W postępowaniu zabezpieczającym rola komornika sądowego ma jedynie charakter pomocniczy (art. 770 stosuje się zgodnie z art. 743 jedynie odpowiednio), w przeciwieństwie do postępowania egzekucyjnego, w którym jako organ główny rozstrzyga o wszystkich składnikach kosztów tego postępowania. Oznacza to, że ustalenie wysokości wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniu zabezpieczającym jako kosztów niemieszczących się w pojęciu kosztów wykonania zabezpieczenia pozostaje w wyłącznej gestii sądu. Stanowisko Sądu Najwyższego porządkuje także pewne pojęcia, a przez to ma ważkie znaczenie z trzech powodów. Po pierwsze, przerywa dyskusję na temat związania sądu treścią postanowienia komornika sądowego, gdy ten wbrew własnym uprawnieniom ustali wymiar kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym, przesądzając o samodzielności decyzyjnej sądu w tym zakresie. Po wtóre, oznacza, że złożenie wniosku o zasądzenie wynagrodzenia pełnomocnika może nastąpić dopiero przed sądem. Nie ma zatem obawy, że jeżeli pełnomocnik nie zgłosi takiego żądania w toku czynności wykonywanych przez komornika sądowego, jego roszczenie w tym zakresie wygaśnie. Po trzecie, bezprzedmiotowe są dywagacje o rozróżnieniu wynagrodzenia pełnomocnika za zastępstwo prawne w postępowaniu przed komornikiem sądowym i odrębnie w związku ze złożeniem wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. Rozstrzyganie o kosztach postępowania zabezpieczającego po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oparte jest na jasnych i przejrzystych zasadach. Szkoda tylko, że w większości zostały one wypracowane wyłącznie przez judykaturę, a nie unormowane przez racjonalnego ustawodawcę. CV Autorka jest referendarzem sądowym w V Wydziale Gospodarczym Sądu Rejonowego w Koszalinie
Wniosek ,,T.” GMbH sp. z o.o. prawa niemieckiego z siedzibą w K. (Niemcy) - obecnie T. – Service GMbH sp. z o.o. prawa niemieckiego z siedzibą w K. (Niemcy) o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego został oddalony w stosunku do Prokuratora Okręgowego w K. na podstawie art. 106 k.p.c.
Postępowanie zabezpieczające to jeden ze sposobów mających zabezpieczyć interesy wierzyciela w przedmiocie przyszłego zaspokojenia roszczeń na wypadek długiego, często wieloletniego postępowania sądowego. Warto rozważyć złożenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, zwłaszcza, że w większości sytuacji nie trzeba uiszczać od niego opłaty sądowej. Kiedy można złożyć wniosek o zabezpieczenie? Wniosek o udzielenie zabezpieczenia można złożyć przed złożeniem pozwu, w pozwie o zapłatę i w czasie postępowania. W każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Po uzyskaniu przez uprawnionego tytułu wykonawczego dopuszczalne jest udzielenie zabezpieczenia tylko wtedy, jeżeli ma ono na celu zabezpieczenie roszczenia o świadczenie, którego termin spełnienia jeszcze nie nastąpił. Udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Przykładowo będzie to sytuacja, gdy dłużnik wysłał wierzytelności pismo z prośbą o prolongatę terminu płatności ze względu na złą sytuację finansową – potwierdza to uznanie długu – uprawdopodobnienie roszczenia, oraz wykazuje interes prawny, bowiem zła sytuacja dłużnika może poważnie utrudnić wyegzekwowanie roszczenia w przyszłości. W jaki sposób sąd udziela zabezpieczenia? Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wniosek o zabezpieczenie przed złożeniem pozwu Udzielając zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania w sprawie, sąd wyznacza termin, w którym pismo wszczynające postępowanie powinno być wniesione pod rygorem upadku zabezpieczenia. Termin ten nie może przekraczać dwóch tygodni. Do którego sądu złożyć wniosek o zabezpieczenie? Do udzielenia zabezpieczenia właściwy jest sąd, do którego właściwości należy rozpoznanie sprawy w pierwszej instancji. Jeżeli nie można ustalić takiego sądu, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma być wykonane postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia, a z braku tej podstawy lub w przypadku, w którym postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia miałoby być wykonane w okręgach różnych sądów – sąd rejonowy dla Warszawy. Wniosek o udzielenie zabezpieczenia zgłoszony w toku postępowania rozpoznaje sąd tej instancji, w której toczy się postępowanie, z wyjątkiem przypadku, gdy sądem tym jest Sąd Najwyższy. Wtedy o zabezpieczeniu orzeka sąd pierwszej instancji. Jak sporządzić wniosek o zabezpieczenie? Wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a nadto zawierać: 1. wskazanie sposobu zabezpieczenia, a w sprawach o roszczenie pieniężne także wskazanie sumy zabezpieczenia; 2. uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek. Jeżeli wniosek o udzielenie zabezpieczenia złożono przed wszczęciem postępowania, należy nadto zwięźle przedstawić przedmiot sprawy. Wskazana suma zabezpieczenia nie może być wyższa od dochodzonego roszczenia liczonego wraz z odsetkami do dnia wydania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia oraz z kosztami wykonania zabezpieczenia. Suma ta może obejmować także przewidywane koszty postępowania. Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych Zabezpieczenie roszczeń pieniężnych następuje przez: 1. zajęcie ruchomości, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunku bankowego albo innej wierzytelności lub innego prawa majątkowego; 2. obciążenie nieruchomości obowiązanego hipoteką przymusową; 3. ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania nieruchomości, która nie ma urządzonej księgi wieczystej lub której księga wieczysta zaginęła lub uległa zniszczeniu; 4. obciążenie statku albo statku w budowie hipoteką morską; 5. ustanowienie zakazu zbywania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu; 6. ustanowienie zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym obowiązanego albo zakładem wchodzącym w skład przedsiębiorstwa lub jego częścią albo częścią gospodarstwa rolnego obowiązanego. Wykonanie wniosku o zabezpieczenie Jeżeli postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia podlega wykonaniu w drodze egzekucji, do wykonania tego postanowienia stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu egzekucyjnym, z tym jednak, że sąd nadaje postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia klauzulę wykonalności z urzędu. Jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może: 1. unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania; 2. ustanowić zakaz zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem; 3. zawiesić postępowanie egzekucyjne lub inne postępowanie zmierzające do wykonania orzeczenia. W sprawach o ochronę dóbr osobistych zabezpieczenie polegające na zakazie publikacji może być udzielone tylko wtedy, gdy nie sprzeciwia się temu ważny interes publiczny. Udzielając zabezpieczenia, sąd określa czas trwania zakazu, który nie może być dłuższy niż rok. Jeżeli postępowanie w sprawie jest w toku, uprawniony może przed upływem okresu, na który orzeczono zakaz publikacji, żądać dalszego zabezpieczenia; przepisy zdania pierwszego i drugiego stosuje się. Jeżeli uprawniony zażądał dalszego zabezpieczenia, zakaz publikacji pozostaje w mocy do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia wniosku Opłata od wniosku o zabezpieczenie Nie pobiera się opłat od wniosku o udzielenie zabezpieczenia, zgłoszonego w pozwie. Od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego złożonego przed wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie pobiera się czwartą część opłaty należnej od pozwu o to roszczenie. Uiszczoną opłatę zalicza się na poczet opłaty od pozwu, jeżeli zostało wniesione w terminie przewidzianym do tego w przepisach o zabezpieczeniu. W innych sytuacjach opłata od wniosku o zabezpieczenie wynosi 100 złotych Wniosek o zabezpieczenie. Kaucja od zabezpieczenia Wykonanie postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia sąd może uzależnić od złożenia przez uprawnionego kaucji na zabezpieczenie roszczeń obowiązanego lub, stosownie do okoliczności, innych osób, powstałych w wyniku wykonania postanowienia o zabezpieczeniu. Z kaucji tej będzie przysługiwało obowiązanemu lub, stosownie do okoliczności, innym osobom dotkniętym wykonaniem postanowienia o zabezpieczeniu pierwszeństwo zaspokojenia przed innymi należnościami zaraz po kosztach egzekucyjnych. Wniosek o zabezpieczenie a wniosek o upadłość dłużnika W przypadku ogłoszenia upadłości przez dłużnika udzielone przez sąd zabezpieczenie nie zabezpiecza interesów wierzyciela. Zgodnie z art. 43 Prawa upadłościowego zabezpieczenia zastosowane przez sąd po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości upadają z dniem ogłoszenia upadłości. Jeżeli dłużnik chce uniknąć długiego oczekiwania w niepewności prawnej, warto rozważyć – jeśli okoliczności na to pozwalają – zawarcie z dłużnikiem ugody sądowej.
Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim oddalił wniosek powoda o uzupełnienie nakazu zapłaty o zasądzenie kosztów w postaci wydatków poniesionych na tłumaczenie dokumentów załączonych do pozwu. W uzasadnieniu wskazano, że powód wniósł o zasądzenie od pozwanej H. C. kwoty 8900 euro. W dniu
Wyraża się to w kwestii kosztów generowanych tym postępowaniem. W zależności do tego, czy postępowanie zabezpieczające prowadzone było przed, w toku czy po zakończeniu postępowania rozpoznawczego, inaczej przedstawia się sytuacja procesowa strony wnoszącej o ich zasądzenie. Jeśli postępowanie zabezpieczające było prowadzone równolegle do postępowania rozpoznawczego, rozstrzygnięcie o kosztach powstałych w związku z wykonaniem zabezpieczenia, jakkolwiek stanowiących odrębny składnik kosztów postępowania, winno być zawarte co do zasady w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (por. postanowienie SN z V CZ 77/11). Jego podstawą będzie art. 108 Inaczej przedstawia się sytuacja, gdy koszty postępowania zabezpieczającego powstaną później, po zakończeniu postępowania rozpoznawczego. Ma to miejsce po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, który stanowi tytuł zabezpieczenia( W tym przypadku to sąd rozstrzyga o kosztach postępowania zabezpieczającego, a komornik sądowy ustala jedynie wymiar kosztów wykonania zabezpieczenia (por. art. 745 § 1 i postanowienie SN z III CZP 13/11, post. z II PZ 16/12, wyrok z II CKN 366/00). Wypełnianie luki W orzecznictwie utrwaliło się stanowisko SN, że w związku z brakiem szczegółowych regulacji co do kwestii zasądzenia kosztów postępowania zabezpieczającego po zakończeniu postępowania, w tym po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, należy w drodze analogii stosować §2 (por. wyrok SN z II CKN 639/00, postanowienie SN z III CZP 69/06, uchwała SN z III CZP 70/12). Dotyczy to w szczególności terminu do złożenia wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. Jest on dwutygodniowy, liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia komornika sądowego o ustaleniu wymiaru kosztów wykonania zabezpieczenia. Jego przekroczenie rodzi ten skutek, że roszczenie wygasa i nie może być przedmiotem pozwu o odszkodowanie (por. wyrok SN z II CKN 639/00). Takie rozwiązanie jest słuszne z punktu widzenia ochrony interesów obowiązanego, albowiem stwarza sytuację pewności, że postępowanie zabezpieczające zostało zakończone, również w aspekcie powstałych w jego następstwie kosztów. Z drugiej zaś strony jest to czynnik mobilizujący uprawnionego. Podobnie jak roszczenie o zwrot kosztów procesu wygasa, jeżeli strona najpóźniej przed zamknięciem rozprawy bezpośrednio poprzedzającej wydanie orzeczenia, nie złoży wniosku o ich zasądzenie ( i w tym wypadku musi istnieć ograniczenie temporalne do złożenia takiego wniosku. W praktyce powyższe rozwiązanie spotyka się z krytyką ze strony uprawnionych, którzy wychodzą z mylnego założenia, że nie zdołają złożyć wniosku w terminie. Twierdzenia takie budzą zdumienie, albowiem kwestią samodzielnej organizacji jest wczesne uzyskanie odpisu postanowienia o ustaleniu kosztów wykonania zabezpieczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności. Nie widzę przeszkód, by w razie wątpliwości czy wniosek złożono w terminie, sąd z urzędu dokonał takiego ustalenia w oparciu o informację od komornika sądowego lub na podstawie akt komorniczych. Ta sama sprawa Złożenie wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego nie rodzi po stronie uprawnionego obowiązku uiszczenia opłaty sądowej. Skoro bowiem ustawa z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Nr 167, ze zm.) nie zawiera regulacji w tym przedmiocie, nie można domniemywać istnienia takiego obowiązku fiskalnego. Ten bowiem musi być wprost wyrażony w przepisach ( ustawy). Konsekwentnie, wniosek dołączany jest do akt sprawy, w której wydano nakaz zapłaty, a zatem nie ma również obowiązku składania kolejnego odpisu pełnomocnictwa i uiszczania opłaty skarbowej z tego tytułu. Koszty celowe Na koszty postępowania zabezpieczającego składają się koszty sądowe, koszty związane z działaniem pełnomocnika i samej strony, a także ustalane przez komornika sądowego koszty wykonania zabezpieczenia, czyli opłata stosunkowa w wysokości 2% wartości roszczenia, nie mniej jednak niż 3% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, i nie więcej niż pięciokrotność tego wynagrodzenia, oraz wydatki gotówkowe w zakresie określonym ustawą ( i oraz 45 ust. 3 i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji Dz. U. z 2006r., Nr 167, ze zm.). Na postanowienie komornika sądowego o ustaleniu wymiaru kosztów przysługuje skarga. Oznacza to, że istnieje konieczność badania prawomocności tego postanowienia przed rozpoznaniem wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. W newralgicznej kwestii ustalenia wysokości kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym, wyrażono co najmniej trzy stanowiska. Pierwsze, sprowadzało się do uznania, że wynagrodzenie takie w ogóle nie może być zasądzone z tego powodu, że brak ku temu podstaw prawnych w rozporządzeniach regulujących wymiar wynagrodzenia zawodowych pełnomocników (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia w sprawie I ACz 231/13). Drugie, odnosi się do formuły samodzielności postępowania zabezpieczającego, zatem wynagrodzenie pełnomocnika podlegać winno regułom jak w postępowaniu rozpoznawczym, a nawet wyższym, jeżeli suma zabezpieczenia, do której dolicza się odsetki i koszty procesu, będzie odpowiadała kwocie ujętej w wyższym progu, od którego uzależniony jest wymiar wynagrodzenia pełnomocnika. Trzecie rozwiązanie, za którym się opowiadam, stanowi kompromis między wyżej opisanymi i zakłada, że wynagrodzenie pełnomocnika za zastępstwo prawne w postępowaniu zabezpieczającym jest kosztem celowym i nie zmienia tego brak wyraźnej podstawy do ustalenia jego wysokości w przepisach wykonawczych. Wysokość wynagrodzenia nie może jednak odpowiadać ich wymiarowi ustalonemu w postępowaniu rozpoznawczym. Nie byłoby to uzasadnione w świetle nakładu pracy pełnomocnika i stopnia skomplikowania sprawy. Stąd przyjmuje się, że wynagrodzenie to winno być ustalone w wysokości przyjętej w sprawach o najbardziej zbliżonym charakterze, czyli dla egzekucji z nieruchomości lub innego rodzaju niż egzekucja z nieruchomości, co daje odpowiednio 50% i 25% z podstawowej stawki (§5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa koszów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm. i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa koszów pomocy prawnej udzielonej z urzędu Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm., stanowisko Ministra Sprawiedliwości z DL-P-V-071-9//11/5). Skoro koszty muszą mieć charakter celowych i niezbędnych ( to ocena, czy spełniają wskazane kryterium sprowadza się do weryfikacji zasadności samego zainicjowania postępowania zabezpieczającego. Jest to pewien truizm, który wynika z faktu, iż sąd nie ma wcześniejszej możliwości poczynienia ustaleń co do istnienia interesu prawnego strony w udzieleniu zabezpieczenia, jak ma to miejsce przy rozpoznawaniu wniosków o udzielenie zabezpieczenia złożonych przed, czy w trakcie postępowania ( i 2 Możliwości te są ograniczone, a ich zakres niejasny. Czy, np. należy ustalać na tym etapie postępowania, że obowiązany wyzbywał się majątku, co mogłoby poddawać w wątpliwość skuteczność późniejszej egzekucji? I choć strona mając tytuł zabezpieczenia, musi liczyć z tym, że koszty tego postępowania mogą nie zostać uznane za celowe, gdy wartość roszczenia podlegającego zabezpieczeniu będzie nieznaczna w porównaniu do powstałych kosztów. W praktyce najczęstszą jest sytuacja, gdy działania uprawnionego dążącego do realnego uzyskania zasądzonej mu kwoty, obciążają obowiązanego ponad miarę i potrzebę realizacji tego celu. Podobnie, koszty postępowania zabezpieczającego nie będą celowe, jeżeli zainicjowanie tego postępowania nastąpi po tym, jak nakaz zapłaty się uprawomocni, a zatem, gdy uprawniony mógłby już otrzymać tytuł wykonawczy. Wyjątek dotyczy zabezpieczenia roszczenia o świadczenie, którego termin spełnienia jeszcze nie nastąpił ( §2 . Co na to Sąd Najwyższy? W postanowieniu z dnia 5 kwietnia 2013r., III CZP 12/13 Sąd Najwyższy stwierdził, że komornik sądowy ustala jedynie wymiar kosztów wykonania zabezpieczenia (należnych organowi egzekucyjnemu), czyli opłatę stosunkową oraz wydatki. Czyni to w sposób wiążący dla sądu. W postępowaniu zabezpieczającym rola komornika sądowego ma jedynie charakter pomocniczy ( stosuje się zgodnie z jedynie odpowiednio), w przeciwieństwie do postępowania egzekucyjnego, gdzie jako organ główny rozstrzyga o wszystkich składnikach kosztów tego postępowania. Oznacza to, że ustalenie wysokości wynagrodzenia pełnomocnika w postępowaniu zabezpieczającym jako kosztów nie mieszczących się w pojęciu kosztów wykonania zabezpieczenia, pozostaje w wyłącznej gestii sądu. Stanowisko Sądu Najwyższego porządkuje też pewne pojęcia, a przez to ma ważkie znaczenie z trzech powodów. Po pierwsze, przerywa dyskusję na temat związania sądu treścią postanowienia komornika sądowego, gdy ten wbrew własnym uprawnieniom, ustali wymiar kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu zabezpieczającym, przesądzając o samodzielności decyzyjnej sądu w tym zakresie. Po wtóre, oznacza, że złożenie wniosku o zasądzenie wynagrodzenia pełnomocnika może nastąpić dopiero przed sądem. Nie ma zatem obawy, że jeżeli pełnomocnik nie zgłosi takiego żądania w toku czynności wykonywanych przez komornika sądowego, jego roszczenie w tym zakresie wygaśnie. Po trzecie, bezprzedmiotowe są dywagacje o rozróżnieniu wynagrodzenia pełnomocnika za zastępstwo prawne w postępowaniu przed komornikiem sądowym i odrębnie w związku ze złożeniem wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zabezpieczającego. Rozstrzyganie o kosztach postępowania zabezpieczającego po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym oparte jest na jasnych i przejrzystych zasadach. Szkoda tylko, że w większości zostały one wypracowane wyłącznie przez judykaturę, a nie unormowane przez racjonalnego ustawodawcę. CV Emilia Błażewicz, referendarz sądowy w V Wydziale Gospodarczym Sądu Rejonowego w KoszalinieSN: Pełnomocnik z urzędu w sposób dorozumiany żąda zwrotu kosztów, gdy wygra. Wniosek pełnomocnika z urzędu o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej nie musi zawierać wprost żądania zasądzenia kosztów procesu na rzecz reprezentowanej przez niego strony - jako wygrywającej - od strony